Daily 24/06/2556
Activities
ปฏิบัติกิจกรรมเป็นกลุ่มในเรื่องเกี่ยวกับแนวคิดพื้นฐานทางด้านวิทยาศาสตร์
ภาพการทำกิจกรรมเป็นกลุ่ม
โดยมีหัวข้อดังต่อไปนี้
1.ความหมายของวิทยาศาสตร์
2.ความสำคัญของวิทยาศาสตร์
3.พัฒนาการทางสติปัญญา
4.การปรับตัวเข้าสู่สภาวะสมดุล
5.แนวคิดพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์
6.กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
ซึ่งของกลุ่มของดิฉันได้หัวข้อเรื่อง แนวคิดพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์
สรุปความรู้ที่ได้ในวันนี้
ความหมายของวิทยาศาสตร์
วิทยาศาสตร์ (Science)
มาจากภาษาลาตินว่า “Scientia”
แปลว่า “ความรู้ทั่วไป”
ซึ่งเป็นความหมายที่กว้างมากที่ใช้ในอดีต (สุนันท์ บุราณรมย์ และคณะ,
2542 :
2-3)
เนื่องจากในอดีตยังไม่มีการค้นพบความรู้มากมายเหมือนในปัจจุบัน
ดังนั้น
วิทยาศาสตร์จึงมีความหมายในลักษณะที่ครอบคลุมความรู้ทั้งหมดของมนุษย์
ต่อมาเมื่อมนุษย์มีการค้นพบความรู้มากขึ้นและได้พิสูจน์ความรู้ต่างๆ
สิ่งใดเป็นจริงจะได้รับการยอมรับ
ส่วนสิ่งใดไม่จริงก็จะถูกปฏิเสธ
ทำให้ความหมายของคำว่าวิทยาศาสตร์เปลี่ยนแปลงไป ซึ่งความหมายของคำว่า
วิทยาศาสตร์ ในปัจจุบันมีผู้ให้ความหมายไว้หลายท่าน เช่น ภพ
เลาหไพบูลย์ (2540:
2) ได้สรุปความหมายของวิทยาศาสตร์ว่า
“วิทยาศาสตร์เป็นวิชาที่สืบค้นหาความจริงเกี่ยวกับธรรมชาติ
โดยใช้กระบวนการแสวงหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์
วิธีการทางวิทยาศาสตร์และเจตคติทางวิทยาศาสตร์
เพื่อให้ได้มาซึ่งความรู้ทางวิทยาศาสตร์ที่เป็นที่ยอมรับโดยทั่วไป
สุนันท์ บุราณรมย์ และคณะ (2542
: 2-3) ได้ให้ความหมายไว้ว่า
วิทยาศาสตร์ หมายถึง ความรู้ที่แสดงหรือพิสูจน์ได้ว่าถูกต้อง เป็นความจริง
ซึ่งความรู้ดังกล่าวได้มาจากการศึกษาปรากฏการณ์ธรรมชาติ หรือจากการทดลอง
โดยเริ่มต้นจากการสังเกต การตั้งสมมติฐาน การทดลองอย่างมีแบบแผน
แล้วจึงสรุปเป็นทฤษฏีหรือกฎขึ้น
แล้วนำแล้วนำทฤษฏีหรือกฎที่ได้ไปใช้ศึกษาหาความรู้ต่อไปเรื่อยๆ
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน
(2542 : 1075)
ได้ให้ความหมายว่า“วิทยาศาสตร์ คือ ความรู้ที่ได้โดยการสังเกต
และค้นคว้าจากปรากฏการณ์ธรรมชาติแล้วจัดเข้าเป็นระเบียบ,
วิชาที่ค้นคว้าได้หลักฐานและเหตุผลแล้วจัดเข้าเป็นระเบียบ”
โดยสรุป “วิทยาศาสตร์ หมายถึง
ความรู้ที่ได้มาจากการศึกษาปรากฏการณ์ธรรมชาติ
ซึ่งสามารถแสดงหรือพิสูจน์ได้ว่าถูกต้อง และเป็นความจริง
โดยใช้กระบวนการแสวงหาความรู้ ทางวิทยาศาสตร์
แล้วจัดความรู้นั้นเข้าเป็นระเบียบ เป็นหมวดหมู่”
ความสำคัญของวิชาวิทยาศาสตร์
วิทยาศาสตร์มีบทบาทสำคัญในชีวิตของเรา เพราะวิทยาศาสตร์เกี่ยวข้องกับทุกคนทั้งในชีวิตประจำวันและการงานอาชีพต่างๆ ตลอดจนเทคโนโลยีเครื่องมือเครื่องใช้และผลผลิตต่างๆ ที่มนุษย์ได้ใช้เพื่ออำนวยความสะดวกในชีวิตและการทำงานเหล่านี้ล้วนเป็นผลของความรู้วิทยาศาสตร์ ผสมผสานกับความคิดสร้างสรรค์และศาสตร์อื่นๆ วิทยาศาสตร์ช่วยให้มนุษย์ได้พัฒนาวิธีคิดทั้งความคิดเป็นเหตุเป็นผล คิดสร้างสรรค์ คิดวิเคราะห์
วิจารณ์ มีทักษะสำคัญในการค้นคว้าหาความรู้ มีความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบสามารถตัดสินใจโดยใช้ข้อมูลที่หลากหลายและมีประจักษ์พยานที่ตรวจสอบได้ วิทยาศาสตร์เป็นวัฒนธรรมของโลกสมัยใหม่ซึ่งเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ (knowledge-based
society) ดังนั้นทุกคนจึงจำเป็นต้องได้รับการพัฒนาให้รู้วิทยาศาสตร์ เพื่อที่จะมีความรู้ความเข้าใจในธรรมชาติและเทคโนโลยีที่มนุษย์สร้างสรรค์ขึ้น สามารถนำความรู้ไปใช้อย่างมีเหตุผล สร้างสรรค์ และมีคุณธรรม
พัฒนาการด้านสติปัญญา
ลักษณะเฉพาะของพัฒนาการทางสติปัญญาของเด็กปฐมวัย มีดังนี้
- เด็กวัยอนุบาลเป็นวัยที่ใช้สัญลักษณ์ได้ สามารถที่จะใช้สัญลักษณ์แทนสิ่งของวัตถุ
และสถานที่ได้ มีทักษะการใช้ภาษาอธิบายสิ่งต่าง ๆ ได้
สามารถที่จะอธิบายประสบการณ์ของตนได้
ดังนั้นควรจัดกิจกรรมให้เด็กมีโอกาสออกมาหน้าชั้น
เล่าประสบการณ์ให้เพื่อนร่วมชั้นฟัง
แต่ครูควรจะพยายามส่งเสริมให้ทุกคนมีโอกาสเท่ากัน
- เด็กวัยนี้สามารถที่จะวาดภาพพจน์ในใจได้ การใช้ความคิดคำนึงหรือการสร้าง
จินตนาการและการประดิษฐ์ เป็นลักษณะพิเศษของเด็กในวัยนี้
ถ้าครูจะส่งเสริมให้เด็กใช้การคิดประดิษฐ์ในการเล่าเรื่อง หรือการวาดภาพ
ก็จะช่วยพัฒนาการด้านนี้ของเด็ก
แต่บางครั้งเด็กอาจจะไม่สามารถแยกสิ่งที่ตนสร้างจากความคิดคำนึงจากความจริง
ครูจะต้องพยายามช่วย แต่ไม่ควรจะใช้การลงโทษเด็กว่าไม่พูดความจริง
เพราะจะทำให้เป็นการทำลายความคิดคำนึงของเด็กโดยทางอ้อม
-เด็กในวัยนี้เป็นวัยที่มีความตั้งใจทีละอย่าง หรือยังไม่มีความสามารถที่จะพิจารณา
หลาย ๆ อย่างผสม ๆ กัน เด็กจะไม่สามารถแบ่งกลุ่มโดยใช้เกณฑ์หลาย ๆ
อย่างปนกัน ยกตัวอย่างการแบ่งกลุ่มของวัตถุที่มีรูปทรงเรขาคณิตต่าง ๆ กัน
เช่น สามเหลี่ยม วงกลม ฯลฯ จะต้องแบ่งโดยใช้รูปร่างอย่างเดียว เช่น
สามเหลี่ยมอยู่ด้วยกัน และวงกลมอยู่กลุ่มเดียวกัน
ถ้าผู้ใหญ่จะรวมวงกลมและสามเหลี่ยมผสมกัน โดยยึดสีเดียวกันเป็นเกณฑ์
เด็กวัยนี้จะไม่เห็นด้วย
-ความเข้าใจของเด็กเกี่ยวกับการเปรียบเทียบน้ำหนัก ปริมาตร
และความยาว ยังค่อนข้างสับสน
เด็กยังไม่มีความเข้าใจเกี่ยวกับความคงตัวของสสาร ความสามารถในการจัดลำดับ
การตัดสินใจของเด็กในวัยนี้ขึ้นกับการรับรู้ ยังไม่รู้จักใช้เหตุผล
ครูที่สอนเด็กในวัยนี้จะสามารถช่วยเด็กให้มีพัฒนาการทางสติปัญญา
ส่งเสริมให้เด็กมี สมรรถภาพ
โดยพยายามเปิดโอกาสให้เด็กวัยนี้มีประสบการณ์ค้นคว้าสำรวจสิ่งแวดล้อม
และสนับสนุนให้เด็กมีปฏิสัมพันธ์กับครู และเพื่อนในวัยเดียวกัน
และพยายามให้ข้อมูลย้อนกลับเวลาที่เด็กทำถูกหรือประสบผลสำเร็จ
และพยายามตั้งความคาดหวัง
|
การปรับตัว (Adaptation)
หมายถึง การปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมเพื่ออยู่ในสภาพสมดุล การปรับตัวประกอบด้วยกระบวนการ 2 อย่าง คือ
 1. การซึมซาบหรือดูดซึม (Assimilation)
เมื่อมนุษย์มีปฏิสัมพันธ์กับสิ่งแวดล้อมก็จะ
ซึมซาบหรือดูดซึมประสบการณ์ใหม่
ให้รวมเข้าอยู่ในโครงสร้างของสติปัญญา(Cognitive Structure)
โดยจะเป็นการตีความ หรือการรับข้อมูลจากสิ่งแวดล้อม
2.การปรับโครงสร้างทางปัญญา (Accomodation)
หมายถึง
การเปลี่ยนแบบโครงสร้างของเชาว์ปัญญาที่มีอยู่แล้วให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม
หรือประสบการณ์ใหม่
หรือเป็นการเปลี่ยนแปลงความคิดเดิมให้สอดคล้องกับสิ่งแวดล้อมใหม่
ซึ่งเป็นความสามารถในการปรับโครงสร้างทางปัญญา
|
... |
รากฐานทางปรัชญาของทฤษฎีมาจากความพยายามที่จะเชื่อมโยงประสบการณ์เดิมกับประสบการณ์ใหม่ ด้วยกระบวนการที่พิสูจน์อย่างมีเหตุผล เป็นความรู้ที่เกิดขึ้นจาก การไตร่ตรอง
>>
ซึ่งถือเป็นปรัชญาปฏิบัตินิยมประกอบกับหลักฐานทางจิตวิทยาการเรียนรู้ที่มี
อิทธิพลต่อแนวคิดของเพียเจต์เอง ซึ่งเชื่อว่า การเรียนรู้เกิดขึ้นจาก การปรับตัวเข้าสู่สภาวะสมดุลย์ (Equilibrium) ระหว่างอินทรีย์และสิ่งแวดล้อม
|
|
|
>>
สรุปแล้วในพัฒนาการเชาวน์ปัญญาบุคคลต้องมีการปรับตัวซึ่งประกอบด้วยกระบวน
การสำคัญ 2 อย่าง คือ การดูดซึมหรือซึมซาบเข้าสู่โครงสร้างทางปัญญา (Assimilation) และ การปรับโครงสร้างทางสติปัญญา (Accomodation)
>>
เพียเจต์กล่าวว่า ระหว่างระยะเวลาตั้งแต่ทารกจนถึงวัยรุ่น
คนเราจะค่อยๆสามารถปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมได้มากขึ้นตามลำดับขั้น
โดยเพียเจต์ได้แบ่งลำดับขั้นของพัฒนาการเชาวน์ปัญญาของมนุษย์ ไว้ 4 ขั้น
ซึ่งเป็นขั้นพัฒนาการเชาวน์ปัญญา ดัง
|
|
แนวคิดพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์
เกรก (Graig) ได้ให้แนวคิดพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์เอาไว้ 5 ประการคือ
1.การเปลี่ยนแปลง ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกมีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ดังนั้น จึงควรให้เด็กแลเห็นและเข้าใจถึงการเปลี่ยนแปลงของสิ่งต่างๆ
2.ความแตกต่าง ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกมีความคล้ายคลึงกันแต่ไม่เหมือนกัน จึงควรให้เด็กเข้าใจถึงความแตกต่างและความเหมือนของสิ่งต่างๆโดยอาศัยกสรสังเกตสิ่งต่างๆรอบๆตัว
3.การปรับตัว ทุกสิ่งทุกอย่างมีการปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม ครูจึงควรให้เด็กสังเกตถึงธรรมชาติประการนี้จากสิ่งต่างๆที่อยู่รอบตัวเอง
4.การพึ่งพาอาศัยกัน ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกต้องพึ่งพาอาศัยกัน
5.ความสมดุล ทุกสิ่งทุกอย่างในโลกจะต้องต่อสู้เพื่อรักษาชีวิตและปรับตัวให้ได้ดุล และมีความผสมกลมกลืนกัน
กระบวนการทางวิทยาศาสตร์
นักศึกษาดู VCD เกี่ยวกับ เรื่องสนุกกับอากาศมหัศจรรย์
เรื่อง สนุกกับอากาศมหัศจรรย์
มีเนื้อหาเกี่ยวกับหนู ๆ ทั้งหลายจ๊ะ “อากาศ” อาจเป็นเรื่องธรรมด๊าธรรมดา ที่หนู ๆ
ทั้งหลายต่างก็รู้จักกันเป็นอย่างดีแต่หนู ๆ รู้มั้ยเอ่ย? ว่า
ลมเกิดจากอะไรน้า ถ้าเครื่องยินไม่มีปีกจะบินได้หรือเปล่า
แล้วทำไมเราต้องพ่นไฟเข้าไปในบอลลูนด้วยล่ะ หรือ แม้แต่ทำไมเวลาที่ลมพัดมา
เราถึงรู้สึกเย็นสบายและอีกสารพัดความลี้ลับน่ารู้เกี่ยวกับ “อากาศ”
ถ้าอยากรู้ล่ะก็ “เทรี่” กับ “หมีจ๋า” จะพาหนู ๆ
ทั้งหลายไปไขความลับที่น่ามหัศจรรย์ของ “อากาศ”
ด้วยวิธีการทดลองอันแสนสนุกและเข้าใจง้ายง่าย จะรู้ว่า
แม้แต่การดูดนมแสนอร่อยที่หนู ๆ โปรดปราณ ก็ยังเกี่ยวข้องกับอากาศนะจ๊ะ
